Mowa odgrywa znaczącą rolę w życiu i funkcjonowaniu człowieka. To jeden z głównych sposobów porozumiewania się, wyrażania swoich spostrzeżeń, opinii, obaw, sądów i opisywania uczuć. Niestety, na skutek różnego rodzaju uszkodzeń neurologicznych, może dojść do jej zaburzenia. W diagnozie i terapii tego typu problemów pomogą specjaliści w naszej poradni.
Prowadzimy diagnozę i terapią neurologopedyczną która kształtuje prawidłowy rozwój mowy, rozpoznaje defekty mechanizmu  mowy i dzięki szybkiej interwencji zapewniamy specjalistyczną opiekę. Diagnozę neurologopedyczną stawia się w oparciu o badania, które są dostosowane do występujących zaburzeń. Za ich pomocą ocenia się stopień i obszar problemu. Dla uzyskania pełnego obrazu przeprowadza się wywiad z rodziną i analizuje dokumentację medyczną.
Wielu rodziców uczestniczy w terapii logopedycznej. Dzięki tej aktywności rodzice wiedzą jak pracować z dzieckiem w domu a instruktaż, który zostaje rodzicom przekazany przynosi progres w rozwoju mowy. Dzięki specjalistycznej pracowni logopedycznej prowadzimy dla dzieci szereg zajęć kształtujących prawidłową mowę i doskonalących mowę już ukształtowaną w postaci ćwiczeń ortofonicznych, słuchowych, ćwiczenia artykulacji, dykcji, usprawniania narządów mowy, stymulowania rozwoju poznawczo-językowego uwzględniając w terapii wszechstronne metody:
1. Kształcenie i rozwijanie umiejętności odbioru i rozumienia nadawanych informacji:
    • rozumienie gestu, dotyku, mimiki, znaczenia wprowadzanych symboli,
    • słuchanie i adekwatne reagowanie na proste polecenia,
    • rozpoznawanie nazw czynności, przedmiotów w najbliższym otoczeniu,
    • słuchanie krótkich wierszy, rymowanek, opowiadań nadawanych przez terapeutę.
2. Kształcenie umiejętności komunikowania się z wykorzystaniem alternatywnych sposobów komunikacji w przypadku uczniów nie posługujących się mową werbalną.
3. Kształcenie i rozwijanie umiejętności przekazywania informacji drogą werbalną:
    • nauka naśladowania układu ust podczas artykulacji samogłosek,
    • naśladowanie artykulacji „widocznych” spółgłosek, łatwych pod względem wymowy, tworzenie prostych sylab, niosących określone znaczenie,
    • ćwiczenia ortofoniczne.
4. Rozszerzanie biernego i czynnego słownictwa dzieci poprzez:
    • nazywanie przedmiotów w najbliższym otoczeniu i ich desygnatów na obrazkach,
    • nazywanie czynności i stanów w naturalnych sytuacjach życia codziennego,
    • tworzenie słownika na użytek dziecka, pomocnego w procesie komunikowania się,
    • wprowadzanie nowych słów z zakresu różnych kategorii,
    • formułowanie prostych zdań, pytań,
    • kształcenie umiejętności tworzenia krótkich i dłuższych wypowiedzi na podstawie przeżyć, obserwacji, ilustracji,
    • nauka prostych piosenek, rymowanek, wierszy.
5. Ćwiczenia usprawniające narządy mowy:
    • masaż twarzy i narządów mowy (policzków, przełyku, warg i języka),
    • wspomagane ćwiczenia artykulacyjne,
    • nauka samodzielnego wykonywania ćwiczeń artykulacyjnych (usprawnianie warg, języka, żuchwy).
6. Ćwiczenia oddechowe i głosowe:
    • nauka oddychania przez nos (wykształcenie nawyku zamykania ust, trening mięśnia okrężnego warg, kontrola ślinotoku),
    • wydłużanie fazy wydechu,
    • nauka oddychania torem brzuszno – przeponowym,
    • ćwiczenia fonacyjne.
7. Wywoływanie i utrwalanie prawidłowej wymowy głosek:
    • w izolacji,
    • w sylabach,
    • w wyrazach (w nagłosie, w śródgłosie i wygłosie wyrazu, w grupach spółgłoskowych),
    • w wyrażeniach dwuwyrazowych,
    • w zdaniach.
8. Nauka krótkich wierszyków, piosenek, opowiadanie ilustracji w celu utrwalania
prawidłowej artykulacji głosek w mowie potocznej.
9.  Usprawnianie myślenia słowno – pojęciowego i przyczynowo – skutkowego.
10. Doskonalenie wypowiedzi pod kątem stosowania poprawnych konstrukcji gramatycznych, fleksyjnych, wzbogacanie słownictwa o różne części mowy (przymiotniki, przysłówki, spójniki):
    • ćwiczenia w tworzeniu liczby mnogiej rzeczowników,
    • rozwijanie umiejętności wypowiadania się w czasie teraźniejszym, przyszłym  i przeszłym,
    • stosowanie prawidłowej odmiany czasowników przez osoby.
11. Ćwiczenia słuchu fonemowego, analizy i syntezy słuchowej, pamięci słuchowej:
    • różnicowanie głosek opozycyjnych (szumiące- ciszące-syczące, dźwięczne-bezdźwięczne, twarde-miękkie),
    • kształcenie reakcji słuchowej na określoną głoskę,
    • wdrażanie do autokontroli podczas mówienia.
12. Usprawnianie funkcji związanych z kształtowaniem i rozwijaniem mowy (ćwiczenia koncentracji uwagi, spostrzegawczości, koordynacji ruchowo – słuchowej, orientacji w schemacie własnego ciała, usprawnianie małej motoryki i grafomotoryki).
13. Terapia motoryki ręki. Masaż dłoni jest niezbędny w procesie rozwoju komunikacji. Poniższe ćwiczenia można wykonywać bezpiecznie z dzieckiem w domu.

Przykłady ćwiczeń graficznych
    • wypełnianie kolorem konturowych rysunków,
    • kopiowanie rysunków przez kalkę techniczną,
    • kreślenie różnorodnych  form kolistych,
    • rysowanie szlaczków i wzorów z elementów liter.
Przykłady ćwiczeń rozluźniających napięcie mięśniowe rąk:
    • wypełnianie kolorem całej powierzchni papieru,
    • malowanie form kolistych i falistych,
    • malowanie dużych konturów rysunków.
Przykłady ćwiczeń usprawniających czynności chwytno – manipulacyjne:
    • ćwiczenia uczące zaciskania rąk w pięści,
    • zakręcanie słoików, otwieranie pojemników,
    • konstruowanie budowli z klocków,
    • przesypywanie ryżu, kaszy, wybranie z ziarenek kolorowych piłeczek, guzików, kamyczków z użyciem łyżki,
    •  nakręcanie bączków.
Przykłady ćwiczeń usprawniających końce palców:
    • nawlekanie koralików,
    • stukanie czubkami palców,
    • wyrywanki i naklejanki,
    • malowanie palcem, pęczkiem waty, piórkiem,
    • ścieranie za pomocą wacika, płatka higienicznego,
    • lepienie z plasteliny, modeliny,
    • przewlekanie sznureczków na tekturkach z dziurkami.
Ustalamy odpowiedni rodzaj terapii w celu osiągnięcia zamierzonych efektów pracy, likwidując wszelkie zakłócenia i zaburzenia komunikacji językowej. Zawsze służymy pomocą w przezwyciężeniu problemów z mówieniem i rozumieniem.

Reasumując
Drodzy Rodzice, pamiętajcie: nigdy nie warto odkładać konsultacji logopedycznej na później. Nigdy nie mamy pewności czy to, co nam wydaje się małym opóźnieniem, nie jest symptomem jakiegoś poważniejszego problemu. W naszej pracy chodzi o świadome podejście do tematu. Bo przecież dla każdego z nas, najważniejsze jest zdrowie i prawidłowy rozwój naszych dzieci.  Nawet, jeśli okaże się, że Wasze obawy nie były słuszne, będziecie Wy Rodzice spokojni.
Kiedy rodzice powinni zasięgnąć pomocy logopedy?
DZIECKO:
    • nie reaguje na swoje imię,
    • nie wykazuje chęci do komunikowania się z otoczeniem,
    • nie nawiązuje kontaktu wzrokowego,
    • układa zabawki w jednym rzędzie,
    • nie naśladuje gestów, np. gestu „pa, pa”,
    • ma napady złości często nieadekwatne do sytuacji, w której się znajduje,
    • jest nieposłuszne np. w sklepie, autobusie, domu,
    • nie mówi lub rodzice dostrzegają regres mowy – pewne słowa pojawiły się a potem „zniknęły” z czynnego słownika dziecka
    • w wieku 12 miesięcy nie mówi prostych słów tj. mama, tata, papa, hau, mu. Powinno ich być 3 – 5. Maksymalnie do 15 miesięcy takie słowa powinny się pojawić. Bliżej drugich urodzin dziecko powinno nazywać dźwiękonaśladowczo i powtarzać proste słowa, uczyć się każdego dnia nowych. Powinno dostrzegać się znaczny przyrost liczby wyrazów.
    • w wieku 2 lat nie łączy dwóch wyrazów w jedno proste zdanie tj. Mama oć – Mama choć, Tata da – Tata daj, itp.
    • w wieku 3 lat nie buduje zdań złożonych z 3, 4 elementów.
    • w wieku 3 lat i więcej mówi niewyraźnie, jest słabo rozumiany przez osoby z dalszego otoczenia,
    • nie mówi lub mówi mało, posługuje się „swoim” językiem, który jest lub nie jest zrozumiały dla jego najbliższych,
    • zatyka uszy na nagły dźwięk,
    • ma wygórowany odruch wymiotny,
    • spożywa tylko wybrane produkty,
    • nie wykazuje chęci do poznawania nowych dań, smaków i zapachów,
    • oddycha przez usta, które są ciągle otwarte,
    • śpi z otwartą buzią, może też chrapać,
    • nie radzi sobie z połykaniem śliny bądź pokarmów,
    • dopytuje się, nie rozumie poleceń,
    • zacina się, powtarza sylaby, wyrazy,
    • mówi niewyraźnie i konsekwentnie zamienia dane głoski na inne, nie wymawia niektórych głosek.                             

Opracowała:
Sylwia Kownacka- neurologopeda

BIBLIOGRAFIA:
Gałkowski T., Jastrzębowska G. (red), Logopedia- pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki, tom 2, Opole 2003
Rutkowska-Błachowiak I., Gimnastyka buzi na wesoło, Poznań 2008
Błeszyński J., Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, Kraków 2006
Bogdanowicz M., Przytulanki czyli wierszyki na dziecięce masażyki, Gdańsk 2008
Demel G., Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola, Warszawa 1996
A. Giczewska, W. Bartkiewicz, Terapia ręki, Warszawa 2014.
Materiały własne ze szkoleń.
Opracowanie na podstawie dostępnej literatury i własnych doświadczeń w pracy z dziećmi.